Bedplassen bij volwassenen - oorzaken en oplossingen
Bedplassen is een aandoening waarbij iemand ongewild urine verliest tijdens de slaap. Dit wordt ook wel enuresis nocturna genoemd. Bedplassen wordt vaak geassocieerd met kinderen. Toch komt nachtelijke incontinentie bij volwassenen ook vaak voor. Naar schatting heeft ongeveer 1% van de volwassenen last van bedplassen. Bedplassen kan een grote impact hebben op de kwaliteit van leven. Maar ook op het zelfvertrouwen en de slaap van de persoon die er last van heeft. Gelukkig zijn er manieren om bedplassen bij volwassenen te behandelen of te verminderen. In dit artikel bespreken we de mogelijke oorzaken van bedplassen bij volwassenen. Ook vertellen we je wat je eraan kunt doen.
Oorzaak bedplassen bij volwassenen
Wat is dan een mogelijke oorzaak van bedplassen bij volwassenen? Dat is een vraag die mensen kunnen stellen als ze last hebben van bedplassen. Er is niet één eenduidige oorzaak voor bedplassen bij volwassenen. Er zijn wel verschillende factoren die een rol kunnen spelen. We zetten factoren van bedplassen bij volwassenen voor je op een rijtje.
Bedplassen volwassenen - dromen
Heb je weleens gedroomd dat je naar het toilet ging? Sommige mensen plassen daardoor in bed. Dan is de blaas vol en krijgen de hersenen een signaal om te plassen. Soms word je dan niet wakker. In plaats daarvan verwerkt de persoon dit signaal in zijn of haar droom. Dan ontspant de sluitspier van de blaas en kan je dus urine verliezen.
Dit wordt ook wel een lucide droom genoemd. Dat betekent dat de persoon zich bewust is van de droom. Maar geen controle heeft over de handelingen. Het is niet precies bekend waarom sommige mensen lucide dromen hebben. Dit kan te maken hebben met:
- slaapfases;
- persoonlijkheid;
- stressniveaus;
- medicatie die iemand gebruikt.
Onvoldoende productie van het Anti Diuretisch Hormoon (ADH)
ADH, ook wel vasopressine genoemd, is een hormoon. Dit hormoon is verantwoordelijk voor het reguleren van de waterbalans in het lichaam. Het hormoon beïnvloedt namelijk de hoeveelheid water die door de nieren wordt uitgescheiden. Wordt ADH in de bloedbaan vrijgegeven? Dan krijgen de nieren een seintje om meer water terug te absorberen. Hierdoor neemt urineproductie af en wordt het bloed geconcentreerder.
‘S nachts produceert het lichaam normaal gesproken meer ADH. Zo wordt de urineproductie verminderd en raakt de blaas niet te vol. Zo hoeven we ‘s nachts niet wakker te worden om te plassen. Heb je last van bedplassen? Dan zou de productie van ADH bij jou ’s nachts weleens onvoldoende kunnen zijn. Dit leidt tot een hogere urineproductie. Daardoor raakt de blaas overvol tijdens de slaap en verlies je urine.
Bedplassen volwassenen - psychisch
Nachtelijke incontinentie bij volwassenen kan ook een psychische oorzaak hebben. Zo kan bedplassen bij volwassen bijvoorbeeld veroorzaakt worden door stress. Maar ook angst, depressie, trauma of een posttraumatische stressstoornis (PTSS) kunnen oorzaken zijn. Deze psychische problemen kunnen de slaap verstoren of de blaasfunctie beïnvloeden. Ook kunnen ze emoties verhogen. Daardoor wordt de kans op bedplassen groter. Bedplassen kan op zijn beurt ook weer leiden tot meer stress, schaamte of isolatie. Daardoor kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Denk je dat jouw bedplassen een psychische oorzaak heeft? Dan is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Een psycholoog, een psychotherapeut of een psychiater kan je helpen. Bijvoorbeeld om onderliggende problemen aan te pakken en met bedplassen om te gaan.
Bedplassen volwassenen – alcohol
Een andere mogelijke factor die bedplassen bij volwassenen kan veroorzaken is alcohol. Alcohol heeft verschillende effecten op het lichaam. Ook effecten die het risico op bedplassen kunnen vergroten. Zo kan alcohol:
- urineproductie verhogen. Dit komt doordat alcohol het hormoon vasopressine onderdrukt. Dit hormoon reguleert normaal gesproken de hoeveelheid water die de nieren uitscheiden. Wordt het hormoon geremd door alcohol? Dan wordt er meer water uitgescheiden. Hierdoor wordt meer urine aangemaakt;
- blaasgevoeligheid verminderen. Dit komt doordat alcohol de zenuwsignalen tussen de blaas en de hersenen verstoort. Dit kan ertoe leiden dat de persoon niet wakker wordt als de blaas vol is. Of dat de blaas onvrijwillig samentrekt;
- slaapkwaliteit verslechteren. Door de slaapcyclus te veranderen. Alcohol kan ervoor zorgen dat de persoon sneller in een diepe slaap valt. Maar ook dat de persoon vaker wakker wordt in de nacht. Dit kan de blaasfunctie beïnvloeden en de kans op bedplassen vergroten.
Wat te doen tegen veel plassen 's nachts?
Plas je regelmatig in je bed? Dan kan je je misschien afvragen wat je eraan kunt doen. Er zijn verschillende manieren om bedplassen bij volwassenen te behandelen of te verminderen. Dat is vaak afhankelijk van de oorzaak en de ernst van het probleem. We zullen een aantal mogelijke tips voor je op een rijtje zetten.
Tip #1 - Incontinentiemateriaal voor de nacht
Er zijn verschillende producten die je kunt gebruiken wanneer volwassenen bedplassen. Bijvoorbeeld:
- incontinentie broekjes voor de nacht;
- een matrashoes;
- onderleggers voor het bed;
- incontinentie matrasbeschermer;
Deze producten kunnen helpen om je bed te beschermen tegen urineverlies. Ook kunnen ze je een droog en comfortabel gevoel geven. Incontinentiemateriaal voor de nacht is speciaal ontworpen om veel urine op te vangen en te absorberen. Op deze manier raakt je huid niet geïrriteerd. Bovendien zijn deze producten discreet, hygiënisch en gemakkelijk te verwisselen.
Meer weten over de verschillende soorten incontinentiemateriaal? Wij vertellen je er hier meer over!
Tip #2 - Medicatie tegen bedplassen bij volwassenen
Medicijnen tegen bedplassen kunnen ook een oplossing zijn. Er zijn verschillende soorten medicijnen die kunnen helpen bij nachtelijke incontinentie bij volwassenen, zoals:
- antidiuretica: dit zijn medicijnen die de urineproductie verminderen. Met name in de nacht;
- anticholinergica: dit zijn medicijnen die de blaasspieren ontspannen. Ook kunnen ze helpen om de blaascapaciteit te vergroten. Daardoor hoef je minder vaak te plassen;
- antidepressiva: dit zijn medicijnen die oorspronkelijk zijn ontwikkeld om depressie te behandelen. Toch kunnen ze ook helpen bij bedplassen. Zo hebben ze invloed op de balans van chemicaliën in je hersenen. Een van deze stofjes is serotonine. Serotonine speelt ook een rol bij het reguleren van de blaas.
LET OP! Medicijnen tegen bedplassen zijn niet voor iedereen geschikt. Ook kunnen ze bijwerkingen hebben. Zoals hoofdpijn, misselijkheid, droge mond of slaperigheid. Het is daarom belangrijk om altijd een arts te raadplegen voordat je medicijnen tegen bedplassen gebruikt. De arts kan je adviseren over de juiste dosering en duur van de behandeling. Ook adviseert een arts over mogelijke reacties op andere medicijnen die je gebruikt.
Tip #3 - Beperk vochtinname in de avond
Probeer niet te veel te drinken in de uren voordat je gaat slapen. Drink vooral geen dranken die cafeïne of alcohol bevatten. Deze dranken kunnen de urineproductie verhogen en slaapkwaliteit verslechteren. Drink ook niet te weinig. Dat kan leiden tot uitdroging of blaasontsteking. Een goede richtlijn is om ongeveer 1,5 liter water per dag te drinken. Drink het grootste deel daarvan in de ochtend en de middag.
Tip #4 - Plas voordat je gaat slapen
Zorg ervoor dat je de blaas zo goed mogelijk leegt voordat je naar bed gaat. Ga eventueel nog een keer naar het toilet als je al in bed ligt. Of zet een wekker om halverwege de nacht op te staan om te plassen. Dit kan voorkomen dat je blaas overloopt. Of dat er te veel druk wordt uitgeoefend op de bekkenbodem.
Tip #5 - Verbeter je slaaphygiëne
Zorg ervoor dat je een regelmatig slaapritme hebt. Heb je een comfortabel bed? Slaap je in een donkere en stille slaapkamer? Hangt er een ontspannen sfeer? Dat zijn allemaal factoren die bijdragen aan een goede slaaphygiëne.
Vermijd ook activiteiten die je opwinden of stress geven voordat je gaat slapen. Denk bijvoorbeeld aan tv kijken, gamen, werken of ruzie maken. Doe liever iets rustgevends. Bijvoorbeeld lezen, mediteren, luisteren naar muziek of een warme douche nemen. Een goede slaaphygiëne kan jouw slaapkwaliteit verbeteren en de blaasfunctie ondersteunen.
Tip #6 – Train je bekkenbodem
De bekkenbodem is een groep spieren. Deze ondersteunen de blaas, darmen en geslachtsorganen. Een sterke bekkenbodem kan helpen om de urine beter op te houden. Maar ook om de blaascontrole te verbeteren. Je kunt je bekkenbodem trainen. Bijvoorbeeld door regelmatig oefeningen te doen die de bekkenbodemspieren aanspannen en ontspannen. Je kunt deze oefeningen thuis doen. Of onder begeleiding van een fysiotherapeut of een bekkenbodemtherapeut.
Hieronder geven we je alvast een paar voorbeelden van bekkenbodemoefeningen die je thuis zelf kunt doen!
Bekkenbodemoefening
staan en lopend vrouw
Bekkenbodemoefening
basis man
Meer filmpjes met bekkenbodemoefeningen bekijken? Je vindt ze in de Media lounge!
Tip #7 - Zoek psychologische hulp
Denk je dat jouw bedplassen een psychische oorzaak heeft? Of heb je last heeft van negatieve emoties door het bedplassen? Dan kan het zinvol zijn om psychologische hulp te zoeken. Een psycholoog kan helpen om de onderliggende problemen aan te pakken. Maar ook om beter om te gaan met jouw gevoelens.
Meer weten over incontinentie?
Heb je behoefte aan aanvullende informatie over incontinentie, bijvoorbeeld over de verschillende soorten incontinentie, of wil je weten wat je eraan kunt doen?
Kijk en
luister
Heb je last van incontinentieproblemen?
Wees dan niet bang om contact met je huisarts op te nemen. Deze kan je helpen bij het vinden van de best passende behandeling of incontinentiematerialen en kan je eventueel doorverwijzen naar een specialist.