Urine stinkt, hoe komt dat?
Normaal gesproken heeft urine een lichte geur of geen geur. Maar soms kan urine sterk ruiken of zelfs stinken. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld voeding, medicatie, infecties, ziektes of andere factoren. In dit artikel leggen we uit wat de mogelijke oorzaken zijn van stinkende urine. En wat je eraan kunt doen.
Oorzaak stinkende urine
Stinkende urine kan verschillende oorzaken hebben. Dit is vaak afhankelijk van de geur die je ruikt. Sommige geuren zijn normaal en onschuldig. Andere kunnen wijzen op een onderliggend probleem. Hier zijn enkele mogelijke oorzaken van stinkende urine:
- voeding: sommige voedingsmiddelen of dranken kunnen de geur van je urine beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan asperges, knoflook, uien, koffie, alcohol of vis. Meestal verdwijnt de geur als je stopt met het consumeren van deze voedingsmiddelen of dranken. Of als je meer water drinkt om je urine te verdunnen;
- medicatie: sommige medicijnen of supplementen kunnen ook de geur van je urine veranderen. Bijvoorbeeld antibiotica, vitamine B-complex, multivitaminen of urineverzuurders. Deze medicijnen of supplementen bevatten bepaalde chemicaliën. Wanneer die in de urine terechtkomen kunnen ze een sterke geur veroorzaken;
- infecties: een van de meest voorkomende oorzaken van stinkende urine is een urineweginfectie (UWI). Dit wordt ook wel een blaasontsteking genoemd. Een UWI moet worden behandeld met antibiotica om complicaties te voorkomen. Er zijn ook andere infecties die de geur van de urine kunnen beïnvloeden. Bijvoorbeeld vaginale infecties, prostaatinfecties of seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s);
- ziektes: sommige ziektes of aandoeningen kunnen ook de geur van de urine veranderen. Zoals diabetes, leverfalen, nierfalen, metabole stoornissen of kanker. Deze ziektes beïnvloeden de samenstelling of werking van de urine. Daardoor kunnen er abnormale stoffen in de urine terechtkomen. Deze veroorzaken een sterke geur;
- andere factoren: er zijn ook andere factoren die de geur van urine kunnen beïnvloeden. Bijvoorbeeld uitdroging, zwangerschap, menopauze, stress, hormonale veranderingen of persoonlijke hygiëne.
Wat als je urine stinkt?
Stinkt je urine? Dan hoef je je niet meteen zorgen te maken. Het kan een normale reactie zijn op iets wat je hebt gegeten, gedronken of geslikt. Ook kan het kan een tijdelijk verschijnsel zijn dat vanzelf overgaat. Dan kun je proberen om:
- meer water te drinken;
- je voeding aan te passen;
- je medicatie of supplementen te stoppen of te veranderen. Let op! Doe dit alleen in overleg met je arts;
- je persoonlijke hygiëne te verbeteren.
Stinkt je urine echter langdurig of regelmatig? Of heb je andere klachten? Bijvoorbeeld pijn, bloed, koorts, zwakte of verlies van eetlust? Dan kan dat een teken zijn van een infectie of ziekte. In dat geval moet je zo snel mogelijk een arts raadplegen. Deze zal de oorzaak achterhalen en je de juiste behandeling geven.
Urine ruikt naar zwavel
Een mogelijke geur die je urine kan hebben is een zwavelgeur. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals:
- voeding: sommige voedingsmiddelen bevatten veel zwavel. Bijvoorbeeld asperges, knoflook, uien, broccoli, kool, spruitjes, eieren of kaas. Dat deze voedingsmiddelen urinegeur beïnvloeden is meestal normaal en onschuldig;
- infecties: door infecties kan urine naar zwavel gaan ruiken. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een UWI. Maar ook bij een vaginale infectie, prostaatinfectie of SOA;
- ziektes: sommige ziektes of aandoeningen kunnen de geur van de urine beïnvloeden. Daardoor kan urine naar zwavel ruiken. Bijvoorbeeld bij leverfalen, nierfalen, diabetes, fenylketonurie of cystinurie.
Urine ruikt zoet
Een andere mogelijke geur die je urine kan hebben is een zoete geur. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals:
- voeding: sommige voedingsmiddelen of dranken bevatten veel suiker. Bijvoorbeeld fruit, snoep, frisdrank, sap of alcohol. Consumeer je deze voedingsmiddelen of dranken? Dan kan je urine zoet ruiken;
- diabetes: een van de symptomen van diabetes is dat de urine zoet ruikt. Dit komt doordat er te veel glucose in de urine terechtkomt. Ruikt je urine zoet en denk je dat je wellicht diabetes hebt? Raadpleeg dan een arts;
- ketonen: dit zijn stoffen die ontstaan als het lichaam vetten afbreekt voor energie. Bijvoorbeeld bij vasten, een koolhydraatarm dieet, zwangerschap, zware inspanning of een metabole stoornis. Verbrandt het lichaam meer vetten dan koolhydraten? Dan is het in een staat van ketose. Op zo’n moment kan urine zoet ruiken.
Urine ruikt zuur
Een andere mogelijke geur die je urine kan hebben is een zure geur. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals:
- voeding: sommige voedingsmiddelen of dranken bevatten veel zuren. Denk hierbij aan citrusvruchten, tomaten, azijn, yoghurt of karnemelk. Consumeer je deze voedingsmiddelen of dranken? Dan kan de pH-waarde van je urine worden verlaagd. Daardoor wordt urine zuurder;
- dehydratie: dit betekent dat je lichaam een tekort aan vocht heeft. Hierdoor kan de concentratie van de urine verhoogd worden. Daardoor wordt de urine zuurder;
- urinezuurkristallen: dit zijn kleine, harde deeltjes die kunnen ontstaan in de urine. Bijvoorbeeld door een hoge inname van purine-rijke voedingsmiddelen. Zoals vlees, orgaanvlees, zeevruchten of bier. Maar ook een verminderde uitscheiding van urinezuur kan urinezuurkristallen veroorzaken. Dit kan ontstaan door nierziekten, jicht, chemotherapie of erfelijke factoren. Urinezuurkristallen kunnen de geur van de urine beïnvloeden. Daardoor ruikt urine zuur.
Urine ruikt naar vis
Een andere mogelijke geur die je urine kan hebben is een visgeur. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals:
- voeding: sommige voedingsmiddelen bevatten vis. Eet je deze voedingsmiddelen? Dan kan de geur van je urine worden beïnvloed. Daardoor kan urine naar vis ruiken;
- vaginale infecties: dit zijn infecties van de vagina. Deze worden veroorzaakt door bacteriën, schimmels, parasieten of virussen. Een van de meest voorkomende vaginale infecties is bacteriële vaginose (BV). Dit wordt veroorzaakt door een verstoring van de normale vaginale flora. Hierdoor ontstaat een overgroei van bepaalde bacteriën. Een van de symptomen van BV is dat de urine naar vis ruikt. Dit komt doordat er bepaalde stoffen in de urine terechtkomen die een visgeur veroorzaken;
- trimethylaminurie: dit is een zeldzame genetische aandoening. Hierbij is het lichaam niet in staat om een stof genaamd trimethylamine af te breken. Trimethylamine is een stof die ontstaat bij de afbraak van bepaalde eiwitten. De stof hoopt zich op in het lichaam. Het wordt uitgescheiden via de urine, zweet, adem of de afscheiding. Dit kan er dus voor zorgen dat de urine naar vis ruikt.
Urine stinkt - vitaminepillen
Een andere mogelijke oorzaak van stinkende urine is het gebruik van vitaminepillen. Vitaminepillen zijn supplementen die verschillende soorten vitamines bevatten. Deze zijn belangrijk zijn voor de gezondheid, groei, ontwikkeling en weerstand. Vitaminepillen kunnen echter ook de geur van de urine beïnvloeden. Ze bevatten namelijk bepaalde stoffen die in de urine terechtkomen. Deze kunnen een sterke geur veroorzaken. Bijvoorbeeld vitamine B2, vitamine B6, vitamine C of vitamine D.
Leverfalen - stinkende urine
Een andere mogelijke oorzaak van stinkende urine is leverfalen. Leverfalen is een ernstige aandoening. Hierbij functioneert de lever niet meer goed. Bijvoorbeeld door een infectie, een vergiftiging, een tumor, een auto-immuunziekte of een erfelijke ziekte. Een van de symptomen van leverfalen is dat de urine stinkt. Dit komt doordat er bepaalde stoffen in de urine terechtkomen die een sterke geur veroorzaken. Dit zijn stoffen zoals bilirubine, ammonia of mercaptanen.
Vermoeidheid en stinkende urine
Een andere mogelijke oorzaak van stinkende urine is vermoeidheid. Vermoeidheid is een toestand waarbij je je moe, zwak, slaperig of lusteloos voelt. Bijvoorbeeld door een gebrek aan slaap, overmatige inspanning, stress, depressie of ziekte. Vermoeidheid kan de geur van de urine beïnvloeden. Bijvoorbeeld doordat je minder water drinkt. Daardoor wordt de urine geconcentreerder. Maar wanneer je vermoeid bent heb je ook vaak een verminderde weerstand. Daardoor ben je vatbaarder voor infecties. Deze kunnen er ook voor zorgen dat urine stinkt.
Stinkende urine - man
Stinkende urine kan zowel bij mannen als bij vrouwen voorkomen. Er zijn enkele specifieke oorzaken die alleen bij mannen kunnen optreden, zoals:
- prostaatinfectie: de prostaat kan ontstoken of geïnfecteerd raken. Bijvoorbeeld door bacteriën, virussen, schimmels of parasieten. Dit wordt prostatitis genoemd. Dit kan de geur van de urine beïnvloeden. Daardoor kan het zo zijn dat de urine stinkt. Dit komt doordat de infectie bepaalde stoffen in de urine brengt. En deze veroorzaken een sterke geur.
- fimosis: dit is een aandoening waarbij de voorhuid van de penis te nauw is. Daardoor kan deze niet of moeilijk over de eikel worden geschoven. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld een aangeboren afwijking, ontsteking, infectie, litteken of trauma. Fimosis kan de geur van de urine beïnvloeden. Hierdoor kan urine gaan stinken. Dit komt doordat de voorhuid de urine kan vasthouden. Hierdoor gaat deze fermenteren en wordt een sterke geur veroorzaakt.
Urine stinkt - vrouw
Er zijn ook specifieke oorzaken van stinkende urine die alleen bij vrouwen kunnen optreden, zoals:
- zwangerschap: een zwangerschap kan de geur van de urine beïnvloeden. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Zoals hormonale veranderingen, uitdroging, voeding, infecties of ziektes. Hierdoor kan het dus zo zijn dat urine stinkt;
- menopauze: dit is een periode in het leven van een vrouw waarbij de menstruatie stopt. De geur van urine kan worden beïnvloed door de menopauze. Bijvoorbeeld door hormonale veranderingen, uitdroging, voeding, infecties of ziektes.
Sterk ruikende urine bij ouderen
Sterk ruikende urine kan ook vaker voorkomen bij ouderen. Dit komt doordat zij meer kans hebben op bepaalde factoren die de geur van de urine kunnen beïnvloeden, zoals:
- uitdroging: dit kan de concentratie van de urine verhogen. Hierdoor kan het zo zijn dat de urine sterker ruikt;
- incontinentie: ben je incontinent? Dan verlies je urine of ontlasting zonder dat je het wilt of merkt. Incontinentie kan de geur van de urine beïnvloeden. Bijvoorbeeld doordat de urine langer in contact blijft met de huid, de kleding of het incontinentiemateriaal. Daardoor gaat de urine fermenteren en wordt een sterke geur veroorzaakt. Het is daarom ook extra belangrijk dat je het juiste incontinentiemateriaal gebruikt. Wij vertellen je er hier meer over!
Disclaimer
Wij hebben dit blogartikel met de grootst mogelijke zorgvuldigheid geschreven met behulp van externe deskundigen. Ondanks de betrachte zorgvuldigheid staat het Continentie Centrum er niet voor in dat de informatie volledig, juist en/of up-to-date is. De informatie is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Het Continentie Centrum is niet aansprakelijk, uit welke hoofde dan ook, voor schade die voortvloeit uit en/of verband houdt met de informatie. Deze informatie is nimmer een vervanging voor medische zorg. Ieder mens is uniek. Kennelijke vergissingen of kennelijke fouten binden het Continentie Centrum niet.
Meer weten over incontinentie?
Heb je behoefte aan aanvullende informatie over incontinentie, bijvoorbeeld over de verschillende soorten incontinentie, of wil je weten wat je eraan kunt doen?
Kijk en
luister
Heb je last van incontinentieproblemen?
Wees dan niet bang om contact met je huisarts op te nemen. Deze kan je helpen bij het vinden van de best passende behandeling of incontinentiematerialen en kan je eventueel doorverwijzen naar een specialist.